[…] „Kobiety polskie uzyskały prawa
obywatelskie razem z 21 krajami europejskimi,
ale
wcześniej niż w Niemczech i w Stanach Zjednoczonych.
W
Polsce wraz z niepodległością, kobiety otrzymały prawo wyborcze czynne i bierne
jako
nagrodę za wkład w walkę o narodowe przetrwanie,
walkę o niepodległość, także za udział w czynie
zbrojnym[...]
Józef
Piłsudski dziękował kobietom z Polskiej Organizacji Wojskowej
przyznając,
że „trzy czwarte pracy niepodległościowej jest dziełem kobiet”
(Czasopisma
dla kobiet na Śląsku w latach 1876 – 1939
część II: Czasopisma dla kobiet w niepodległej Polsce 1919 - –
1939) Rozdział ; Status społeczny kobiet
w Polsce w latach 1918 – 1939) oprac. Zofia Sokół)
Odrobina historycznej często zapominanej z różnych powodów prawdy;
Wspominając o roli kobiety kiedyś,
warto zwrócić uwagę na doniesienia prasy przedwojennej na Górnym Śląsku a także
treść ulotek z okresu plebiscytu. Śledząc treść materiałów z tamtego okresu,
zauważymy z jaką powagą i troską, traktowano sprawy kobiet w tym czasie,
oczywiście wiele tekstów z tamtego okresu należy
zaliczyć do tych z gatunku propagandy –
tak czy inaczej kobieta stanowiła w owym czasie co należy podkreślić ważny
fundament życia publicznego, z którym to liczyli się także politycy..
Wiadomo było, że to kobieta jest tym
psychologiem rodzinnym, to ona dba o należyte wychowanie dziecka, a tym samym
ustala pewne zasady, które powinny obowiązywać w życiu rodzinnym, a idąc dalej,
w późniejszym czasie także życiu publicznym. Z treści artykułów a także ulotek
propagandowych ukazujących się w owym czasie na Górnym Śląsku wynika jak
poważnie traktowana była kobieta, ile jej zawdzięczano. Rozpisując się dziś na
temat odchodzenia Śląska od Polski, może powinniśmy wrócić pamięcią do tamtych
czasów, kiedy to walczono o Polskę, warto przypomnieć jak bardzo w tę walkę
zaangażowane były górnośląskie kobiety... Oto kilka fragmentów, które warto
przytoczyć, wynikają one z treści artykułów
i ulotek, niestety z uwagi na zły stan materiałów tekstowych trudno
odczytać w jakiej prasie ukazały się w
owym czasie. Wydaje się jednak, że nie
to jest najważniejsze a sama treść, która niesie za sobą ważne przesłanie.
Polki Górnośląskie!
Na was zwracają
się w tej ważnej chwili oczy
całego Śląska, oczy Polski całej, oczy świata całego ! Jeżeli wy wszystkie
pójdziecie za głosem swego polskiego serca i sumienia, jeżeli wszystkie co do
jednej staniecie przy Polsce swojej matce prawowitej to; Żadna siła ludzka
nie wydrze Wam zwycięstwa.
Wy nie myślcie, że jesteście
bezsilne, Wy nie mówcie między sobą tak; ,, I cóż my w tej walce zdziałamy,
biedne kobiety, kiedy o niej wielcy i potężni będą decydować”. To są
całkiem mylne słowa. Pamiętajcie o tem, że kobiet jest więcej, niż
mężczyzn i że każda z was, choćby najsłabsza, ma taki sam jeden ważny głos, jak
i najpotężniejszy książę.
Polki Górnośląskie! Wy same nie
wiecie, jak wielką jesteście potęgą. Uświadomcie się tylko o tej waszej
ogromnej sile i mocy! Wy już jedno odniosłyście zwycięstwo, teraz
odniesiecie drugie. I cóż było tem pierwszym zwycięstwem? Oto to, że wy
ocaliłyście polskość Śląska... Że Śląsk Górny polskim pozostał, waszą jest
zasługą, polskie kobiety i matki! Wyście nieskalanej mowy praojców zawsze przy
domowym ognisku używały. Wyście niemowlęta szczebiotu słodkiego i słów pacierza
w języku ojczystym nauczały. ( Treść w dalszej części nieczytelna)... Już przed
100 laty z górą sławił was za to polski poeta Niemcewicz, mówiąc; ,,Polską
mowę na Śląsku taką, jaka była za Piastów, utrzymała płeć żeńska”. Cześć
wam za to i sława Polki Górnośląskie, cześć matkom waszym i cześć matkom matek
waszych! Przez wieki walczyłyście zwycięsko z pruskim katem i tyranem, a
teraz, kiedy sprawiedliwość Boża dała wam tę wielką chwilę głosowania,
miałybyście tę długą pracę i zasługę własną i prababek waszych w jednym dniu
zmarnować?!
Za matkami nie zostańcie i wy,
polskie dziewczęta! Garnijcie się i wy pod królewski płaszcz polskiej Macierzy
i nie wstydźcie się nigdy swego polskiego pochodzenia
i stroju i mowy. Pamiętajcie, że polskiej mowy i stroju używają także
ludzie potężni, bogaci i mądrzy. Szanujcie swą godność narodową,
a będą ją szanować i wrogi. I jeszcze o jednem
pamiętajcie, Polki Górnośląskie. Pamiętajcie, że gorącem serca kobiecego
ogrzane, zmięknie nawet najzatwardzialsze serce mężczyzny. Wasz wpływ i wasze
ciepłe słowo kobiece móc odwieść z obłędnej drogi lub od zaprzedania się
Prusakom.
W górę serca, Polki Górnośląskie!
Dzień wiekopomnego tryumfu waszego jest bliski. Wam sądzone jest zerwać kajdany
haniebne pruskiej niewoli. Wam sądzone jest ocalić dzieci i wnuki wasze od
prześladowania za polską modlitwę i mowę, zrobić waszych mężów i synów panami
na tej ziemi, a skończyć ich rolę bydła roboczego, skazanego na poniewierkę i
odpadki z krzyżackiego stołu. Wam sądzone jest ocalić Waszych najdroższych od
powtórnej rzezi i okropnej wojny odwetowej niemieckiej. Odwróćcie się ze wzgardą
od drapieżnego, nienażartego, chciwego i bezbożnego smoka krzyżackiego, a zwróćcie
się ku jasnej, dobrej i bogobojnej Polsce.
Ona ku wam otwiera ramiona i woła; ,,Chodźcie do mnie, do Matki rodzonej, córki
moje najmilsze! Choć wieki całe byłyście na służbie u obcych, ja was nie
zapomniałam, nie wyrzekłam się wcale i czekam na tę wielką chwilę aby was
przytulić znowu do swej piersi. Nie wierzcie temu co wam kłamią wrogi żem ja
uboga nędzarka. A choćby i tak było, to zawsze lepsza uboga matka rodzona, niż najbogatsza
macocha.
Jam nie nędzarka, jam tylko przeszła
ciężką chorobę niewoli, jam okradziona i obrabowana, ale teraz uwolniona z
kajdan przychodzę do sił i zdrowia, bogactw mam wiele i zakwitnę
dobrobytem i szczęściem!” Zespólcie swe olbrzymie siły, a bez rozlewu
krwi bez obrazy praw Boskich i ludzkich odnieście zwycięstwo. I po wiek
wieków sławne i błogosławione będzie imię wasze, i po wiek wieków powtarzać
będą potomni to wielkie słowo; W walce o Górny Śląsk odniosło zwycięstwo serce
polskiej kobiety!... - (Tyle treść ulotki i materiałów zawartych w prasie z
tamtego okresu).
Wczytując się w słowa pisane i
wypowiadane kilkadziesiąt lat temu, widzimy iż niestety wiele tych myśli,
możemy porównać z dniem dzisiejszym: ,, A skończyć ich rolę bydła roboczego,
skazanego na poniewierkę i odpadki z krzyżackiego stołu”. Te
przerażająco aktualne dziś słowa
wypowiedziane zostały prawie sto lat temu, różnica zdaje się polegać tylko na
tym, że to dziś, my sami zdecydowaliśmy zjadać te odpadki. Tym gorzej dla nas.
,,Lepsza uboga matka rodzona niźli
najbogatsza macocha”,
dziś wielu obiera niestety ten drugi wariant, i za niegodziwą zapłatę byle w
euro, tracą swoją godność, między innymi po to by jako magistrowie inżynierowie
sprzątać hotelowe pokoje. Żadna praca nie hańbi to prawda lecz chyba nie tędy
droga. Obudź się narodzie i ,,Zwróć się ku jasnej, dobrej bogobojnej
Polsce”. Aż nazbyt wiele wypowiedzi, haseł z tamtego okresu pasuje do dnia
dzisiejszego, 96 lat temu trwała walka o
powrót do Macierzy, a teraz nie wiedzieć czemu, co niektórym ta ojczyzna
zbrzydła. Dla mamony gotowi są co niektórzy zaprzedać swoją duszę. Jeszcze nie
tak dawno mówiło się, nam Polakom to nie grozi. Dziś jednak wygląda wszystko
zupełnie inaczej, umierają wartości, słowo przestało mieć jakiekolwiek
znaczenie. Pozostała historia tamtego czasu, a dziś tylko trochę wstyd, że na
tak niewiele nas stać.
Jako Ślonzoki, szanujymy wszyske
narody, a tekst tyn niy po to jest
spisany coby niynawiść sioć i komedyjo, a coby dać chwila ku zastanowiyniu. Bronić trza nom
dzisio swoich wartości, ludzki, niy yno ślonski godności. Wielko w tym rola
naszych kobiet – jak wtedy 100 i wiyncy lot tymu. Niy ło propaganda sam se
rozchodzi ale ło chwila zastanowienia i przemyśleń. Wielke bogajstwo ty ziymie,
dar niebios w postaci naszych bogactw jest zaniedbywany, nie bacząc na los
nejbiydniejszych , odbiera
się możliwości przetrwania tejże najliczniejszej grupie społecznej. Czyżbyśmy
zapomnieli o tym, że świat składa się nie tylko z „dobrze urodzonych”, ale tych
dzięki którym, owa „arystokracja” opływa w dostatki? Wszystko to sprzeczne jest z naszą śląska
kulturą w której na samym początku stawiany był
zawsze człowiek. Rola kobiety miała w naszej kulturze szczególne miejsce
i znaczenie – słowa gwałt czy też przemoc w naszej gwarze były słowami i
pojęciami nieznanymi głównie dlatego, że żyliśmy zgodnie z naszą kulturą i
tradycjami.
W żeleźnioku paliło się
węglem, a w rzeczce pływały ryby, mimo że tuż obok kilka razy na dobę dymiła koksownia. Dziś nie ma już koksowni,
dymu - ani ryb w rzece. Pozostały tylko
wspomnienia, nieogrzane mieszkania – bo mało kogo stać na zakup wysokiej jakości węgla. Kobieta w dzisiejszym
świecie – to bizneswomen, dyrektor, szef, brak w tym wszystkim czasu na
kobiecość, macierzyństwo, na to wszystko co tylko kobieta może dać od
siebie tak na prawdę nie tylko
najbliższym ale całemu światu. Warto więc, na przekór utartym, stworzonym
niedawno nowym tezom mówiącym o konieczności niejako budowy od nowa i na nowych
„postępowych” zasadach fundamentom rodziny, wrócić dziś pamięcią do tych
czasów, kiedy to o kobiecie pamiętano, szanowano, i w sposób zwyczajny, ludzki
Ją kochano.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz